
Thema:
De Catechismus van de Katholieke Kerk noemt die drie punten ‘de bronnen van de moraliteit’ van de menselijke daden (CKK 1750). Daarbij gaat het om het volgende:
Punt 1 en 2.
Punt 3. De omstandigheden kunnen behoorlijk meetellen bij een (morele) daad. Allerlei factoren kunnen van invloed zijn: milieu, sociale druk, dwang of noodzaak om te handelen, enzovoort. Dat neemt echter niet weg dat (objectief beoordeeld) een daad, zelfs onafhankelijk van doel en omstandigheid, altijd slecht kan zijn omdat het object niet goed is.
Voor een verdere uitwerking van dit laatste:
In het object van een handeling zit in zekere zin ook de nabije doelstelling, en kan een objectief verkeerd object nooit door welk doel ook goed worden. Dit is een heel fundamentele discussie.
Aan welk soort daden zou je bijvoorbeeld kunnen denken? Het 2e Vaticaans Concilie noemt er een paar:
‘Al wat verder tegen het leven zelf ingaat, zoals alle soorten van moord, uitroeiing, abortus, euthanasie en vrijwillige zelfmoord; al wat de integriteit van de menselijke persoon aantast, zoals verminking, lichamelijke en geestelijke foltering, pogingen om de mens psychisch in zijn macht te krijgen; al wat een belediging is voor de menselijke waardigheid, zoals onmenselijke levensvoorwaarden, willekeurige arrestaties, deportaties, slavernij, prostitutie, handel in meisjes en minderjarigen; schandelijke arbeidsvoorwaarden, waarbij de arbeiders als louter winstwerktuigen worden behandeld en niet als vrije en verantwoordelijke personen: dit alles en andere dergelijke dingen zijn onmiskenbaar schandelijk.’
Monseigneur dr. E. de Jong
Bronnen: Gaudium et Spes, nr. 27; Evangelium vitae nr. 80 enVeritatis Splendor nr. 78-80 en context. Zie: http://www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=83&id=2530