Kerstmis

Bij de methode hoort een aparte module ‘vieringen’. Daarin wordt een inleiding op liturgie gegeven. Daar treft u ook een schema aan voor een H. Mis en voor een Woord- en gebedsviering.  De bouwstenen van de website zijn een hulp bij het gestalte geven van vieringen. Hierbij worden de schematische overzichten van H. Mis en Woord- en gebedsviering gebruikt, zoals die in de methode staan.

Kerstmis

In module 8 wordt Mattheüs 2,1-23 besproken: het evangelie over de komst van de Wijzen uit het Oosten, het hoogfeest van de Openbaring des Heren ( of: Driekoningen) dat op 6 januari, of de zondag tussen 2 en 8 januari wordt gevierd.
In de modules 3 en 8 is de symbolische thematiek: van donker naar licht, en daarmee zal in deze handreiking verder worden gebouwd.

Met de bouwstenen zoals die hieronder staan kunt u

1. een viering maken met de kinderen uit uw groep , samen met hun (groot)ouders/verzorgers
2. aansluiten in de H. Mis van het hoogfeest Van de Openbaring des Heren, die daarmee dan een gezinsviering kan zijn.

Voorbereiden:

Voorafgaand aan de viering:op tijd nagaan of er een koortje medewerking kan verlenen

• op tijd nagaan of er een koortje medewerking kan verlenen  
• uitnodigingen uitdelen ( event. laten maken door de deelnemers aan het groepje), en/of
• duidelijke mededelingen doen in parochieblad/ dorps-of wijkkrant
• overleg met verantwoordelijke uit het pastoraal team of werkgroep(en), zeker wanneer u aansluit bij de H. Mis van het hoogfeest van Driekoningen.
• is het een Woord- en gebedsviering en vindt deze plaats in het kerkgebouw? Neem die dan even door met de koster.

Voor de viering zelf:

• tafel klaarzetten,  
• adventskrans op die tafel. Zorgen dat er in het midden één , grotere, vijfde kaars, staat.
• zorgen voor kleine kerstgroep (Jozef, Maria, os, ezel, engel of ster, kribje, herder(s), schapen), de drie koningen, hun kameel etc. Eventueel op kleine tafel achter in de kerk…
• er staat vast wel een kerstgroep in de kerk, maar het is fijn om een andere ( wellicht minder kostbare en kwetsbare) groep bij de hand te hebben: dan kunt u de beeldjes van de koningen etc. ná het lezen van het evangelie, gemakkelijker/ veiliger bij de rest van de kerstgroep plaatsen….
• voor Woord- en gebedsviering of kindernevendienst: zorgen voor lezenaar, of anders duidelijke plaats waar gelezen wordt ( boekenstandaard met van tafel afhangende witte doek).
• ster op stok…( event. achter in de kerk klaarleggen)
• wierook om te branden ( wierookvat voorbereiden, of: wierookstokjes + lucifers
• kannetje (geur)olie
• collectemandjes/of schaaltjes

AD.1 Viering met de groep (groot)ouders/verzorgers

Kaarsen op het altaar branden nog niet.

Opening

Intocht

• Bij betreden liturgische ruimte’* rinkelen met belletjes, gongslag . Als teken: ‘We zijn begonnen’…
• Intrede met gezang ( Wij komen tezamen….oid, event. meezingen met CD )
• Een kind draagt het evangelieboek, of het boek met het kerstverhaal. Bij binnenkomst op de plek leggen waar er straks uit gelezen wordt. (lezenaar of tafel).

Kruisteken

Wij, kleine en grote Christenen komen bij elkaar.
Al meer dan 2000 jaar hebben we een herkenningsteken. We maken een heilig gebaar. Iedere keer als we bij elkaar komen. Om te laten zien dat we dat doen in de naam van Vader God, van zijn Zoon, Jezus, het kind van Kerstmis . En in de naam van de heilige Geest die altijd heel dichtbij is.
Samen maken we nu dat heilig gebaar: het kruisteken:
In de naam van de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Amen.

Groet en korte inleiding

Suggestie: Gods Zoon is geboren! De herders hebben het rondverteld. Het nieuws dat de donkere wereld licht brengt, verspreidt zich steeds verder. Het schijnt zelfs als een ster in het oosten. Drie wijzen volgen dat licht en gaan op zoek. Wij gaan met hen mee op weg naar de stal.

Openingsgebed

Suggestie: God, Vader, U hebt vandaag door het licht van een ster aan alle volkeren uw eniggeboren Zoon geopenbaard.
Wij bidden U: wij kennen U al door ons geloof, maar leidt ons, licht ons bij zodat we U en Uw heerlijkheid helemaal leren kennen. We vragen het U door Christus onze Heer. Amen. ( naar: openingsgebed H. Mis Driekoningen).

Aansteken van de kaarsen op de adventskrans en de vijfde kaars in het midden

Lied tijdens het aansteken van de adventskaarsen en de grotere, vijfde kaars

Melodie: ‘Er is een kindeke’
Geef steeds het licht door, dat maakt je niet arm.(2x)
Licht in het donker, en koude wordt warm.(2x)

Enkele malen herhalen.

Verkondiging van het woord

(in Woord- en gebedsviering komen 1e en 2e lezing te vervallen.)

Vers voor het evangelie

Alleluia. Wij hebben zijn ster in het Oosten gezien en zijn met geschenken gekomen om de Heer onze hulde te brengen. Alleluia.
(vers voor het evangelie uit de H. Mis van Driekoningen)

NB: Intussen: kunnen kinderen achter in de kerk plaatsnemen. Zij nemen de beelden van de drie koningen etc. op. En komen- voorafgegaan door een kind met ster en een kind met een kaarsje- straks, aan het eind van het evangelie langzaam naar voren.
Tijdens het evangelie neemt het kind de vijfde kaars uit de adventskrans en plaatst die bij de kerstgroep op tafel. Het steekt een kleine kaars aan aan het licht van de vijfde kaars, maakt de kaarsen op het altaar aan en loopt ermee naar achter. Daar haalt het  de kinderen met de  ster en de koningen op… De koningen hebben hun geschenken bij zich.
U kunt er ook voor kiezen om de kerkgangers op de hoek van de bank ook een kaarsje te geven en die , tijdens het naar voren komen, door het kind met het kaarsje aan te laten steken. Misschien kunt u t/m het lezen van het evangelie de lichten in de kerk dimmen of doven en zorgen dat het, na het lezen van het evangelie en op het moment dat de kinderen naar voren komen, van achter uit steeds lichter wordt. Tot die tijd waren de kaarsen van de adventskrans en het kaarslichtje bij de stal de  enige levende vlammetjes voor in de kerk.

Evangelie

(uitnodigen om te gaan staan)
In Woord- en gebedsdienst: de tekst uit module 8
In H. Mis: de teksten uit het lectionarium of- in overleg met de celebrant- de tekst uit module 8.

OVERWEGING

Woord- en gebedsviering:
Suggestie: In interview met kinderen uit uw groepje bespreken hoe u in de modules het thema ‘van donker naar licht’ gestalte hebt gegeven. U kunt er de gemaakte posters en wenskaarten bij gebruiken.

Het antwoord van de gelovige gemeenschaap op het verkondigde woord

Lied

Melodie: ‘Er is een kindeke’

Geef steeds het licht door, dat maakt je niet arm.(2x)
Licht in het donker, en koude wordt warm.(2x)

Geef steeds het licht door, ’t is God die het vraagt.(2x)
Hij heeft zo graag dat je licht voor Hem draagt. (2x)

Geef allen Zijn licht door en de wereld wordt mooi (2x)
Door ‘t Licht en de liefde van ’t Kind in het hooi. ( 2x)

Vredeswens

Suggestie: Jezus, de koning van de vrede is geboren! Hij brengt die door zijn licht en liefde overal op aarde. Te beginnen bij ons. Wenst elkaar de vrede.
NB.: De kinderen beginnen ermee!

Collecte

Aanbevelingsgebed

event. gelezen en gebeden door de kinderen die de drie koningen binnenbrachten…
Suggestie:
God, wij brengen U met wierook dank voor Uw licht en Uw liefde. Geef, dat wij  iedere dag mogen ervaren dat u die aan ons geeft.
Laat ons bidden……. Heer, onze God……..
( wierook aanmaken en bij kerststal neerzetten/ kerstgroep bewieroken)

God, onze Vader, liefde, troost, warmte en aandacht zijn als mirre, als geurige en genezende zalf voor wej lijdt. Wij bieden u onze mirre aan : onze aandacht voor mensen naast ons en vragen U.: leer ons Uw gezicht steeds beter herkennen in de mensen om ons heen.
Laat ons bidden….Heer onze God….
( een karafje geurolie neerzetten, met daarbij een kaart, gemaakt in module 8)

Goede God. Goud is onze derde gave: het goud van alles wat wij in Uw naam doen: het goud van ons hart, onze handen en onze geest. Geef ons de kracht van Uw Geest, zodat wij zelf een licht voor anderen kunnen zijn.
Laat ons bidden……. Heer, onze God……..
( een kaart voor een zieke, of: een kaartje of kaarsje voor iemand die net een dierbare verloor; een pakketje levensmiddelen voor wie dat gebruiken kan, en het collectegeld bij de tafel neerleggen/neerzetten.)

Afsluiten met ‘Onze Vader’
Eventueel: strofe 3 ‘Wij komen tezamen’: Ook wij uitverkoren, mogen U begroeten en kussen Uw voeten Immanuël. Wij willen geven, hart en geest en leven. Komt laten wij …etc.’

Sluiting

Slotgebed

God, Vader, we hebben de ster, het licht van Uw Zoon gezien, en we hebben Hem geschenken gebracht om Hem te eren.
Wees dan in Uw Zoon Jezus ons licht ,  het stralend baken op ons pad. Laat ons met dit licht het grote geheim van Uw geboorte, dood en verrijzenis steeds beter leren kennen.
Wij vragen het U door Christus, onze Heer, samen met de heilige Geest. Amen.

Wegzending/Zegen

God wij vragen U om uw zegen. Bewaar ons voor onheil. En leid ons door dit leven tot het eeuwig leven.  Amen.

AD.2 Aansluiten bij H. Mis t.g.v. het hoogfeest v.d. openbaring des Heren (06-01)

In overleg met werkgroep gezinsviering en priester kunt u vele elementen van de Woord- en gebedsdienst  gebruiken voor een mis voor gezinnen.

Misschien hebt u na de viering of H. Mis tijd en mogelijkheid om gezamenlijk een kopje koffie te drinken, nog eens naar de kerststal te kijken en eventueel met anderen eens te praten over wat zich op de ‘kijktafel’ bevindt. Zo leren volwassen parochianen/ kerkgangers kennen waar u zich met uw katechesegroep mee bezighoudt en hoe u te werk gaat…

Liedsuggesties

Als je liefde hebt onder elkaar. Uit: Kinderliedjes. Timotheüs. Elly en Rikkert Zuiderveld. Arr. A. de Vogel, liedboek 1. Sept.1991 p.10. ISBN 90 73058 27 9

De Zoon. Uit: Kinderliedjes. Timotheüs. Tekst: A. de Vogel. Arr. A. de Vogel, liedboek 1. Sept.1991 p.23. ISBN 90 73058 27 9

Ik wil je vragen, herder. Timotheüs. Tekst: A. de Boer, Arr. A. de Vogel, liedboek 1. Sept.1991 p. 40. ISBN 90 73058 27 9

Kom, laat je lichtje branden. Tekst: J. Visser. Uit: Kinderliedjes. Timotheüs. Tekst: J. Visser. Arr.: J. Visser. liedboek 1. Sept.1991 p.68. ISBN 90 73058 27 9

Wij aanbidden Hem. Uit: Kinderliedjes. Timotheüs. Tekst en arr. Elly en Rikkert Zuiderveld.  liedboek 1. Sept.1991 p.114.. ISBN 90 73058 27 9

Ga je mee op zoek? Uit: Ga je mee op zoek? Jan Visser. Uitg. Kok Voorhoeve, Kampen 1993, p. 30/31 ISBN 90 297 1186 8

Op weg naar het licht. Uit: We zoeken een ster. SGO Hoevelaken. Gerard van Midden en Gerard van Amstel. P. 36/37. ISBN90 73715 26 1

Tips

Voor een kinderwoorddienst of een kindernevendienst **  kunt u ook gebruik maken van de boeken ‘met Kinderen het Woord vieren’ van Stichting Samuël.

* Een viering buiten de muren van de kerk is evengoed een viering en evengoed liturgie. Het is niet zomaar een bijeenkomst. Daarom verdient het aanbeveling om van de ‘plaats van handeling’ een liturgische plaats te maken. Dat kunt u doen door duidelijk aan te geven dat, vanaf een minuut of zeven vóór aanvang van de viering, het gebied met lezenaar, microfoon en kijktafel een ‘stiltegebied’ is: geen heen-en-weer geloop, geen ‘zakelijke’ mededelingen meer vanaf de microfoon die u gebruikt in de viering, en-als het enigszins mogelijk is-: stilte. Als er rust uitgaat van die plaats zal het voor iedereen duidelijk zijn: dáár gaat straks iets gebeuren…

** Er bestaat een verschil tussen een kinderwoorddienst en de kindernevendienst. De kinderwoorddienst vindt enkel plaats tijdens de lezingen en de preek, terwijl de kindernevendienst meteen na het welkom begint en eindigt na de preek.